serie 1044

De serie 1044 van de ÖBB is een elektrische universele locomotief die geschikt is voor zowel zware sneltrein- en goederentreindiensten in het laagland als op bergroutes.
Bij de ingebruikname was het de krachtigste vierassige elektrische locomotief ter wereld en het paradepaardje van de ÖBB tot de Taurus werd aangeschaft.
De locomotieven is later ook omgebouwd naar de 1144 en had een pendeltreinbesturing.

Geschiedenis.

Aan de aanschaf zijn positieve ervaringen met de thyristorlocomotief 1043 voorafgegaan.
Eerst werden de twee prototypes 1044.01 en 1044.02 gebouwd, waarbij de eerste een circuit met acht bruggen had en het de laatste een circuit met vier bruggen.
De vervolg serie zijn volgens het ontwerpprincipe van de 1044.02 gebouwd, waarbij voor de tractiemotoren werd gekozen voor een eenvoudigere windingstructuur.
Vanaf 1978 werden de serielocomotieven (vanaf nummer 1044.03) geleverd en in gebruik genomen.


In 1978 deden zich wielbandstoringen voor en in de winters van 1979/80 en 1980/81 hadden de locomotieven ernstige problemen met de luchtinlaat en last van het binnendringen van vocht.
Al deze tekortkomingen hebben wat ontwerpwijzigingen vereist en bleken uiteindelijk succesvol.
Tot 1987 werden er in totaal 126 locomotieven (1044.01 tot 1044.126) geleverd.

Om te voorkomen dat er in de winter stuifsneeuw in de locomotief wordt gezogen, zijn vanaf de 1044.71 nieuwe en hogere luchtinlaatroosters gemonteerd. Deze zijn in verschillende uitvoeringen aangebracht.

Van 1989 tot 1995 werden nog eens 90 locomotieven geleverd (1044.201 tot 1044.290), die zich van de eerdere serie onderscheidden door een gewijzigd ontwerp van de draaistellen, verbeterde geluidsisolatie en een andere transmissie.


De 1044.02 heeft als reserveonderdelenbron voor de 1044.43 gediend.
In 1987 werd het prototype 1044.01 omgebouwd tot een hogesnelheidstestlocomotief en kreeg het nummer 1044.501.
Bij de test bereikte hij een snelheid van 241,25 km/h.
De veeraandrijvingen werden vervangen door AEG Geaflex-elementen en er werden nieuwe, vlakke voorramen van gepantserd glas en hoge snelheidsstroomafnemers geïnstalleerd.
De topsnelheid werd vastgesteld op 220 km/u.
Echter in 1996 werd vanwege schade aan de aandrijving de locomotief ter zijde gesteld en is later weer voorzien van normale draaistellen.
In 2002 is hij buiten dienst gesteld en is nu te zien in het Strasshof Spoorwegmuseum.


De 1044.40 was nog als een "moderne nostalgische locomotief" (maar nog steeds in lijndienst) behouden gebleven in zijn oorspronkelijke staat in de bloedoranje kleurstelling met het oude ÖBB-logo, maar werd in februari 2010 omgebouwd en vernummerd naar de 1144.40.

Tussen 2002 en 2005 werden locomotieven uit de serie 1044.2 uitgerust met compatibele meervoudige en push-pull treinbesturingen en zijn na deze aanpassing omgenummerd naar de 1144-serie.
Vanaf augustus 2006 had de ÖBB 119 locomotieven van de serie 1044.0 en 91 locomotieven van de serie 1144.
In 2009 is de eerste serie (1044.0) die geleverd werd omgebouwd naar de 1144 serie.
Naast de installatie van de afstandsbediening kregen de omgebouwde locomotieven een GSM-R radiosysteem, PZB 90 en nieuwe LED-koplampen.
Nadat de problemen met de afstandsbediening (push-pull treinbesturing) waren opgelost, namen de 1144.0- grotendeels de diensten van de 1142-serie over. Deze conversie werd in 2013 voltooid.

De locomotieven zijn te vinden in heel Oostenrijk en af en toe in delen van Zuid-Duitsland.
Enkele locomotieven worden verhuurd aan RCC-Duitsland en worden gebruikt in hun huidige werkgebied tot aan Bremerhaven in Noord-Duitsland.
Voordat de Taurus werd aangeschaft, werden alle sneltreinen naar München getrokken door de 1044-serie.

Buiten dienst.

4 locomotieven 022; 38; 047 en 076 zijn in 2001 vanwege ongevallen met pensioen gegaan. 023; 043 051; 061; 092; 117 en 241 werden herbouwd of vervangen door verzekeraars.
De volgende zaken zijn hier ook het vermelden waard:

1044 023 heeft, sinds het HW Linz had verlaten, rondgereden met grote fans.

De kastombouw van de 1044 002 werd gebruikt voor de reconstructie van 1044 043.

De 1044 051 werd weer in gebruik genomen als de 1044 256, toen de 1044.2 compleet werd geleverd met de 1044.291, werd deze omgedoopt tot de 1044.256 en de voormalige 1044.256 werd omgenummerd naar 1044.200.

De 1044.061 werd herbouwd maar werd niet opnieuw in gebruik genomen als 1144.061.

Bij de 1044.241 werd het nog bestaande frame van de 1044.043 gebruikt. De 1044.241 was slechts 6 maanden in dienst voor haar ongeval.

Sinds 2018 worden de oudste locomotieven van de serie 1144.0 (bedrijfsjaren vanaf 1978) ter zijde gesteld en worden gebruikt als donor van reserveonderdelen wanneer ze de kilometerlimiet bereiken waarop een gedeeltelijke reparatie zou moeten plaatsvinden.
In het najaar van 2018 werden 1144 004 en 005 buiten dienst gesteld, ontdaan van alle onderdelen die als reserveonderdelen konden worden gebruikt en in de winter van 2020/2021 gesloopt.
Medio 2020 waren er al zo'n 20 machines ter zijde gesteld vanwege een lopende of gedeeltelijke reparatie, soms ok met grote schade (039 en 107 na ongeval schade, 031 en 096 na transformatorschade).

In 2020 werden tal van andere locomotieven buiten dienst gesteld.
Samen met de meeste van de eerder ter zijde gestelde locomotieven (ongeveer 50 in totaal) moeten deze worden omgebouwd tot een bovenleiding van 25 kV 50 Hertz voor gebruik in Afrika en vervolgens worden overgebracht naar Turkije, waar ze door een bouwbedrijf moeten worden gebruikt.
Strikt genomen is de grote golf van het ter zijde stellen te wijten aan het feit dat de 1144-serie aanzienlijk duurder is in gebruik dan een Taurus of een ÖBB 1142.
Begin 2021 stonden er in totaal 55 locomotieven ter zijde, exclusief de locomotieven die eerder bij een ongeval betrokken waren geweest.

In maart 2021 mislukte het verkoopproject in Turkije. 1144 008, 015, 025, 027, 034, 035, 049, 057, 060, 064, 085 en 087 werden weer in gebruik genomen.
Momenteel (dienstregeling jaar 2022) worden de machines in heel Oostenrijk gebruikt voor duw-trektreinen in het regionale verkeer en in het goederenverkeer op de Tauern-as en ten oosten daarvan, evenals een locomotief op de Arlbergbahn.
Ze worden nog steeds gebruikt in sneltreinen op de Zuidelijke Spoorweg, Tauernbahn, Ennstalbahn en Pyhrnbahn.

Technische kenmerken

Radiografische afstandsbediening (testen)

Locomotieven 1044.200 t/m 219 waren bij de ombouw naar 1144 uitgerust met radiografische afstandsbediening.
Dit zou een duw combinatie op de Brenner mogelijk moeten maken zonder een verbinding met een UIC-kabel verbinding tussen de loc aan de voorzijde en die aan de achterzijde van de trein.
Omdat deze techniek echter nooit is goedgekeurd, zijn de daarvoor geplaatste antennes inmiddels alweer gedemonteerd.

Lijntreinbesturing

De laatste serie (1044 255-290) was af fabriek uitgerust met lijntreinbesturing, hoewel dit bij een maximumsnelheid van 160 km/u niet absoluut nodig zou zijn.
Met deze stap moet echter de grootst mogelijke veiligheid worden bereikt met een maximale benutting van de infrastructuuruitrusting, ook voor de Duitse missies.
Uiterlijk waren deze locomotieven herkenbaar aan de laaggelegen lak op het dak (LZB strepen) ter plaatse van de ventilatoren. Dit geldt niet voor overschilderingen als 1144.

Draaistellen

De draaistellen worden ondersteund met flexicoilveren zonder scharnieren en hebben een elektropneumatische ascompensatie.
Hij wordt aangedreven door een BBC-veeraandrijving met dubbele conische rubberen elementen.

Lak varianten

De 1044 001 t/m 126 werden geleverd met in een bloedoranje l kleur.
De eerste locomotieven hadden een zwart frame en een apart plaatje voor het locomotiefnummer op elk front (bijgenaamd "Taferl-44er").
Deze zijn later verdwenen.
De laatste locomotieven kregen af fabriek een bergrijs frame en het computernummer met een autocontrolecijfer.
In 1987 werd 1044 001 omgebouwd tot 1044 501. In de loop daarvan kreeg het ook een nieuw ontwerp.

Wolfgang Valousek bleef experimenteren met een nieuw ontwerp.
In 1989 kregen vijf nieuw gebouwde locomotieven een ander ontwerp, het zogenaamde "schaakbordontwerp".
Naast de eerste locomotieven van de nieuwe serie (201-203) waren dit ook de twee locomotieven 092 en 117, die moesten eigenlijk worden gesloopt als gevolg van een ongeval, maar zijn later weer ingezet.
De 1144 092 en 1144.117 hebben nadien nog steeds rongereden in dit ontwerp.
Vanaf de 1044 204 werden de locomotieven geleverd in het Valousek-ontwerp.
De verkeersrode locomotiefbak heeft een lichtgrijze tailleband en een ombergrijze rand op de voorramen.
Als onderdeel van reparaties bij ongevallen of andere herschilderingen die moesten worden uitgevoerd, werden ook alle locomotieven die nog bloedoranje waren geverfd en de 1044 201-203 (schaakbord) opnieuw geverfd.
De enige uitzondering was de 1044 040, deze werd gekozen als bloedoranje nostalgische locomotief en kreeg zelfs weer een zwart frame en later het verwijderde fabrieksbordje in de vorm van een sticker.
In dit uiterlijk zij se nog gebruikt in de planmatige dienst.
Na reparatie in de TS-fabriek in Linz kreeg nummer 1144.283 een soortgelijke lak en opschriften als 1144.117 en 1144.40.
De LZB-streep, die op de nieuw geverfde 1144 niet meer is aangebracht, is ook hier weggelaten.

Ongelukken

Liechtenstein – botsing met vrachtwagen
Op 26 februari 1980 kwam 1044.38 in Liechtenstein op EK bij KM 11.305 tussen de stations Feldkirch en Nendeln met een vrachtwagen in aanvaring met trein 416.
De locomotief kantelde. Nadat de locomotief was overgedragen aan HW Linz, werd deze op 27 april 1981 total loss verklaard. 1044.38 was slechts 8 maanden in dienst.



Neukirchen bij Lambach, Opper-Oostenrijk - Aanrijding tussen snel- en sneltrein
Op 18 september 1987 botste een sneltrein in Neukirchen Lambach op de Westbahn op een andere sneltrein.
Vier mensen werden gedood en 77 gewond. De twee locomotieven, 1044.092 en 1042.652, zijn gesloopt.
Voor de ÖBB 1044 werd een tweede uitvoering met het serienummer 092 gebouwd, die in 1989 werd voltooid in een schaakbordontwerp.

Wolfurt, Vorarlberg - Aanrijding tussen snel- en sneltrein
Op 29 augustus 1988 kwam de sneltrein "Pfänder" op de spoorlijn Lindau-Bludenz in Wolfurt in botsing met een sneltrein.
Vijf mensen stierven en 46 raakten gewond, van wie sommigen ernstig.
De twee locomotieven ÖBB 1044 051 en 096 werden zwaar beschadigd.
De 1044 051 werd herbouwd met onderdelen uit de 1044.200 serie en is sindsdien gebruikt als 1044.256 en later 1044.200.
1044 096 was total loss en is gebruikt als studie model.

Bregenz, Vorarlberg – botsing van twee sneltreinen
Op 30 augustus 1989 botsten de sneltrein "Montfort" met ÖBB 1044 023 en de Eurocity Bavaria met SBB Re4/4II 11197 op de spoorlijn Lindau-Bludenz ten zuiden van Bregenz.
Een passagier werd gedood, 16 mensen raakten gewond, sommigen ernstig, en verschillende anderen raakten lichtgewond.
De 1044 023 was rijp voor de sloop en is gebruikt als studie model.



Melk, Neder-Oostenrijk – Frontale botsing bij het treinstation van Melk
Op 13 februari 1993 passeerde een goederentrein, getrokken door ÖBB 1010 008, een waarschuwingssein bij de ingang van het station van Melk.
De machinist merkte dit op en drukte op de alarmknop op de Indusi.
Toch verminderde hij de snelheid van zijn trein niet, aangezien de trein volgens plan 90 km/u reed en de controlesnelheid van de Indusi-versie op dat moment ook slechts 90 km/u was, dus er was geen noodstop.
De machinist merkte zijn fout pas kort voor het uitrijsein (dat een stop aangaf)op en zette een noodremming in.
Toch botste de goederentrein op een kruisende sneltrein, getrokken door de bijna gloednieuwe 1044 241.
Bij de frontale botsing kwamen drie mensen om het leven en raakten ongeveer 20 anderen gewond.
De 1044 241 was onherstelbaar beschadigd.
Het personeel van de hoofdwerkplaats in Linz slaagde er echter in om de 1044 241 een ​​tweede leven te geven, door uit de ondeldelen die nog beschikbaar waren voor de 1044 043 en verschillende reserveonderdelen te gebruiken.
Met een enorme tijdsinvestering, is na ongeveer 6 jaar na het ongeval de loc weer aan de gebruiker overgedragen.

Braz, Vorarlberg - Botsing met puinstroom
In de vroege avond van 11 augustus 1995 viel er in Klostertal een hevig onweer met zware regen.
Dit leidde tot een modderstroom die zich losmaakte van de berghelling en zijn weg baande naar de vallei in het Masonbach-gebied.
De Arlbergspoorbrug over deze stroom werd weggevaagd toen IC 566 naderde.
Ondanks de noodrem kon de machinist de trein niet op tijd tot stilstand brengen.
De 1044 047 en de eerste drie rijtuigen vielen in de beekbedding waarbij vier mensen zijn omgekomen.
De locomotief werd ter plaatse gesloopt na het verwijderen van herbruikbare onderdelen.

Garmisch-Partenkirchen, Beieren - Frontale botsing met observatietreinstel Op 12 december 1995 zou de Regional Express 3612, getrokken door locomotief 1044 235, de "Gläsernen Zug" kruisen op het station van Garmisch-Partenkirchen.
Aan het einde van het geplande verblijf van de RE van 10 minuten was de "Gläsernen Zug" nog niet op het station aangekomen en had RE 3612 nog geen toestemming gekregen om te vertrekken in de richting van München.
De machinist van de RE kwam op de vertektijd van een koffiepauze terug naar de trein, maar zag vanuit zijn positie niet, dat het uitrijsein nog "stop" gaf en gaf de machinist het bevel om te vertrekken.
Omdat deze laatste echter niet op het uitrijsein lette en de slipweg op dit punt niet lang genoeg was, kwamen de twee treinen ondanks de noodremming frontaal met elkaar in botsing.
Een dode en enkele tientallen gewonden waren het gevolg. De "Gläsernen Zug" was aan de kant van het rijdende draaistel zwaar beschadigd.
De reparatie mislukte vanwege hoge kosten en als gevolg daarvan werd het op 31 december 1997 buiten dienst gesteld.
De 1044 235 was relatief licht beschadigd bij het ongeval en werd weer gerepareerd en in gebruik genomen.

Mühldorf, Karinthië - Botsing van twee goederentreinen Op 7 september 1999 botsten twee goederentreinen (1044 022 en 1044 072) op de Tauernbahn in het station Mühldorf-Möllbrücke.
Een machinist stierf, de tweede kwam er met lichte verwondingen vanaf. De 1044 022 moest worden geïnd.

Mallnitz, Karinthië – Autolaadtrein botst met goederentrein
Op 7 juli 2000, in de ochtenduren van het station van Mallnitz aan de Tauernbahn, kwam een ​​autolaadtrein van de Tauernschleusesluis in aanvaring met een goederentrein.
De machinist van de Tauernschleuse en drie vrachtwagenchauffeurs raakten lichtgewond. De betrokken 1044 076 werd vervolgens gesloopt.

Wampersdorf, Neder-Oostenrijk – Remstoring van een goederentrein Op 26 februari 2002 crashte een 28-delige goederentrein Sopron-Ebenfurth-Wenen Zvbf, getrokken door ÖBB 1142 685, op een met 21 vrachtwagens beladen Rollende Landstraße (RoLa), getrokken door ÖBB 1044 213, op de Pottendorf-lijn in Wampersdorf,
De escort-couchette-auto van de RoLa werd volledig vernield. Van de 21 vrachtwagenchauffeurs kwamen er 6 om het leven en raakten er 15 gewond, van wie sommigen ernstig.
De oorzaak van het ongeval was een defect aan de remmen.
Al op de reis van Sopron naar Ebenfurth vertoonde de trein een slechte remwerking omdat de laatste twee wagons niet op de luchtrem waren aangesloten.
Omdat de remtest in Ebenfurth na de richtingverandering niet correct werd uitgevoerd, werd de gesloten remkraan van de inmiddels tweede naar de derde auto niet opgemerkt.
De 1044 213 raakte bij het ongeval voornamelijk aan beide fronten beschadigd.
Tijdens een ongevalreparatie in de hoofdwerkplaats in Linz werd deze omgebouwd tot 1144 213.

Brenner, Tirol – Uitgerolde locomotieven op de Brenner
Op 10 februari 2014 rolden twee onbemande locomotieven van de serie 189 van Lokomotion en Rail Traction Company uit de RoLa-terminal aan de Brennersee en botsten tegen de kombuis en duwlocomotief 1144 van een RoLa-trein.
1144 281 viel van een dijk en schraapte langs het stationsgebouw.
Gelukkig was het traject voor de duwlocomotief op een doodlopend spoor gezet en niet op het hoofdspoor met een hellingshoek van 23 ‰.
De locomotief is gerestaureerd en heeft sindsdien aan één zijde geen console voor het derde sluitsein.

Allentsteig, Neder-Oostenrijk – REX botst met gelede vrachtwagen
Op 25 september 2015 kwam de Regional-Express REX 2150 Wenen-Gmünd bij een overweg, kort voor het Allentsteig-station van de Franz-Josefs-Bahn, in botsing met een oplegger die een 18-tons houtoogstmachine had geladen en was vastgelopen op de verhoogde overweg.
De machinist overleed ter plaatse van het ongeval, de chauffeur van de vrachtwagen kon voor het ongeval uit de cabine klimmen.
De ongevallocomotief van de serie 1144 (1144 286) werd gerepareerd in de hoofdwerkplaats in Linz.



Breitenstein, Neder-Oostenrijk - terugrollende goederentrein botst met hulplocomotief
Op 1 december 2015 werd een bergopwaartse houttrein die 205 ton zwaarder was dan toegestaan, gescheiden op de Semmering-spoorlijn voor het station van Semmering.
Een volgende containertrein, eveneens richting Semmering, werd bij het vorige zelfblokkeringsein tot stilstand gebracht.
De ÖBB 1144 282, die op weg was van Mürzzuschlag naar Gloggnitz, werd vanaf station Breitenstein op het bezette baanvak binnengelaten als hulp-locomotief om de containertrein terug naar Breitenstein te trekken.
Hoewel de locomotief nog niet het einde van de trein had bereikt, liet de machinist van de containertrein, half slapend, de rem los, waarna de trein in beweging kwam en in botsing kwam met de hulp-locomtief in de Polleroswand-tunnel.
14 containerwagons ontspoorden, de locomotief, de spoor-, bovenleiding- en seininrichtingen in de tunnel liepen ernstige schade op.
De materiële schade bedroeg ongeveer drie miljoen euro. De machinist op de hulp-locomotief raakte zwaargewond.
De Semmeringbahn moest ongeveer twee weken gesloten worden.



Meidling, Wenen – tijdens rangeren botsting met Railjet Op 15 april 2017 reed een rangeertrein bestaande uit 1144 106 en een dubbeldeks-duwtrein in de flank van een Railjet van Wenen naar Lienz.
De machinist van de rangeertrein had eerder een rangeersein genegeerd.
De laatste 4 wagons ontspoorden en sloegen bijna volledig over de kop. 16 mensen raakten gewond.

Haiding, Opper-Oostenrijk - Uitgerolde passagierstrein gestopt met geklaarde trein
Op 30 oktober 2017 rolde een lege regionale trein op weg naar Wels uit het station Neumarkt-Kallham op de spoorlijn Wels-Passau.
De meldkamer merkte het incident op, waarna brandweerkorpsen de overwegen afsloten.
Met een andere passagierstrein van de serie 5022, die eerder was vrijgemaakt op station Haiding, werd de op hol geslagen trein na 20 kilometer spookrijden tot stilstand gebracht.
ÖBB schatte de materiële schade op enkele honderdduizenden euro's. De betrokken 1144 259 is weer gerepareerd.

Technische gegevens

ÖBB 1044 / 1144
E94 080 in het Eisenbahnmuseum Bochum-Dahlhausen.
Aantal:	215, 01/2021 nog ca. 155 in dienst
Nummering:	- 1044.01-126 - 1144.003–126 - 1044.200–290 - 1144.200–290 (ex 1044.2)
Fabrikant:	SGP Graz, BBC, ELIN, Siemens
Bouwjaar:	1976-1995
Uit dienst:	2018
Asindeling:	Bo’Bo’
Spoorbreedte:	1435 mm (normaalspoor)
84 t
Lengte over buffers:	16100 mm
Maximumsnelheid:	160 km/u (1044.501 220 km/u)
Vermogen:	5.280 kW (Prototypen: 5.400 kW)
Duur vermogen:	5.000 kW (Prototypen: 5.200 kW)
Aanzet koppel:	341,5 kN (1044.2: 311,5 kN; Prototypen: 327 kN)
Prestatie verhouding:	62,8 kW/t (Prototypen: 64,2 kW/t)
Stroom systeem:	15 kV 16⅔ Hz
Stroom voorziening:	Bovenleiding
Tractiemotoren:	4
Aandrijving:	BBC-Federantrieb
Treinbeïnvloeding:	1044.01-126, 200-254: Indusi I-60; 1144 en 1044.255-290: PZB 90; 1044/1144.255-290 LZB
Remsysteem	automatische directe en indirecte luchtrem; Thyristor DC-weerstandsrem